تعویض هوا

هر قسمت از فضاهای ساختمان که در اشغال و تصرف انسان باشد، باید تعویض هوای طبیعی یا مکانیکی داشته باشد و بایستی به منظورهای زیر انجام گیرد:
1-تامین اکسیژن برای تنفس
2-جلوگیری از افزایش گاز کربنیک
3-تخلیه هوای بدار، دود سیگار و گازهای زیان آور دیگر
4-جلوگیری از راکدمان هوا
5-جلوگیری از تراکم رطوبت

دهانه های ورود و تخلیه هوا

الف)دهانه های هوای  دریافتی از بیرون نباید در جایی قرار گیرد که احتمال ورود آلاینده ها به داخل فضا باشد.
ب)دهانه های هوای دریافتی از بیرون باید از هر دهانه تخلیه هوای آلوده، از قبیل دهانه های تخلیه هوا دودکش، هواکش فاضلاب و مانند آنها، دست کم 3 متر فاصله افقی داشته باشد، مگر آنکه دهانه های تخلیه هوا در ترازی دست کم یک متر بالاتر از دهانه های هوای دریافتی قرار گیرد.
پ)دهانه های هوای دریافتی از بیرون باید دست کم 3 متر از معابر (خیابان ، کوچه ، پارکینگ و مانند آنها) فاصله افقی داشته باشد. این دهانه هوای دریافتی باید دست کم 3 متر از کف معابر عمومی بالاتر باشد.
ت) دهانه هوای دریافتی از بیرون باید دست کم 3 متر ساختمان مجاور فاصله افقی داشته باشد.
ث)دهانه هوای دریافتی از بیرون باید با توری سیمی، دریچه یا شبکه ، مقاوم در برابر شرایط هوای محل نصب ، خوردگی و زنگ زدگی ، حفاظت شود.
-دهانه های تخیله هوا
الف)دهانه خروج هوا از تخیله مکانیکی در خارج از ساختمان باید در موقعیتی قرار گیرد که سر و صدای  آن ایجاد مزاحمت نکند.
ب) دهانه تخلیه هوا نباید در معابر عمومی قرار گیرد.
پ) دهانه تخلیه هوا نیاید در جایی قرار گیرد که هوای تخلیه شده به سیستم تعویض هوای ساختمان وارد شود.  فاصله افقی دهانه  خروج  هوا  از هر دهانه باز ساختمان دست کم باید 3 متر باشد، مگر آنکه دهانه خروج هوا دست کم یک متر بالاتر از دهانه باز قرار گیرد. دهانه خروج هوا نباید زیر دهانه باز ساختمان واقع شود.
ت)دهانه تخلیه هوا نباید در داخل شفت ها، راهرو های آدم رو ، خزیده رو ها  و فضاهای مشابه قرار گیرد.
ج)دهانه های تخلیه هوا نباید در فضای زیر شیروانی قرار گیرد.
ث) دهانه تخلیه هوا در خارج ساختمان  باید با توری سیمی ، دریچه یا شبکه ، مقاوم در برابر شرایط هوای محل نصب ، خوردگی و زنگ زدگی ، حفاظت شود.
تعویض هوا

-تعویض هوای طبیعی

الف)در هر قسمت از فضاهای ساختمان  که  در ااشغال و تصرف انسان باشد و تعویض  هوای مورد نیاز با تهویه طبیعی ممکن باشد، تعویض (تهویه )ی طبیعی باید پیش  بینی شود و تعویض هوای مکانیکی لازم نیست.
ب)تعویض هوا طبیعی هر فضا باید از راه دهانه های  باز شوی آن فضا به هوای  بیرون ساختمان، از قبیل در ، پنجره، دریچه، شبکه و مانند آن ، صورت گیرد.
ت) سطح باز شوی دهانه هر فضا به هوای خارج باید دست کم 4 درصد سطح زیر بنای آن فضا باشد که تعویض هوای طبیعی آن مورد نظر است.
د) اگر فضای که دهانه باز شوی مستقیم به هوای بیرون ندارد، از طریق فضای مجاور تعویض هوای طبیعی شود، دهانه باز شوی بدون مانع بین این فضا باید دست کم 8 درصد سطح زیر فضای مورد نیاز و به هر حال نباید از 2 متر مربع کمتر باشد. سطح دهانه باز شوی فضای مجاور به هوای بیرون  باید برای سطح زیر بنای کل هر دو فضا  محاسبه و اندازه گیری شود.
م) فضای واقع در زیر زمین ، که تعویض هوای طبیعی آن مورد نظر باشد، ممکن است از راه یک دهانه باز شوی قایم و یک دهانه باز شوی افقی به هوای بیرون مربوط شود. در این  صورت عرض مفید فضای باز خارج که دهانه قایم به آن باز می شود باید دست کم  1.5 برابر عمق  باز شو قایم باشد.(شکل روبرو )

جدول 1: حداقل مقدار هوای دریافتی از بیرون مورد نیاز فضاهای با کاربری مختلف

مقدار هوای دریافتی

جدول2: حداکثر میزان تراکم آلاینده ها در هوای دریافتی از بیرون

حداکثر مقدار هوای دریافتی
تعویض هوای مکانیکی:
الف)در هر یک  از فضاهای ساختمان ، که با تهویه طبیعی نتوان تعویض هوای لازم را فراهم آورد، باید تعویض مکانیکی انجام گیرد.
ب)تعویض  هوای مکانیکی باید شامل  هوای رفت ، هوای برگشت  و یا تخلیه هوا باشد.
ت)مقدار هوای رفت هر فضا باید تقریبا برابر مجموع هوای برگشت و تخلیه هوا باشد.
ث)این سیستم  باید، در صورت لزوم ، داخل فضا  فشار مثبت یا منفی برقرار نماید.
د)تعویض هوا(تهویه ) ی مکانیکی ممکن است توسط تاسیسات تهویه مطبوع انجام گیرد، یا توسط تاسیسات مستقل و جداگانه ای ،  که اختصاصا به منظور تعویض هوای  مکانیکی طراحی و نصب می شود، صورت پذیرد.
م)مقدار هوای دریافتی از بیرون با ید دست کم مطابق جدول یک باشد.
گ)باز گردانی هوای برگشتی در فضاهای ساختمان  باید با رعایت حداقل مقدار هوای دریافتی از بیرون ، که در جدول 2 مقرر شده است، صورت گیرد. از کل مقدار هوای رفت ،  هر مقدار که اضافه بر حداقل  مقدار هوای دریافتی از بیرون باشد، مجاز است که باز گردانی شود.
خ)باز گردانی هوا از یک واحد مسکونی به واحد مسکونی دیگر مجاز نیست.
ع)باز گردانی هوای استخر سر پوشیده  مجاز نیست ، مگر  آنکه رطوبت نسبی آن به 60 % یا کمتر رسیده  باشد. باز گردانی هوای  این فضا به فضاهای دیگر مجاز نیست.
ن)باز گردانی هوای فضاهای زیر مجاز نیست:
1-توالت و پیسوار
2-حمام
3-آشپزخانه و آبدارخانه
4-رختکن
5-پارکینگ مشترک
6-فضایی  که در آن گازهای زیان آور تولید شود.
در صورتی که تراکم آلاینده ها در هوای دریافتی از بیرون از مقادیر جدول 3 بیشتر باشد، باید به کمک فیلتر یا وسایل دیگر جداسازی آلاینده ها ، کیفیت هوای دریافتی از بیرون را بهبود بخشید.
-تعویض هوای  فضاهای خالی از انسان
الف-فضاهای خالی از انسان، از قبیل کانال آدم رو، خزیده رو، فضای زیر شیروانی ، انبار و مانند آن ، باید تعویض هوای طبیعی یا مکانیکی داشته باشد.
ب-حداقل مقدار تعویض هوای مکانیکی این فضا ها باید برابر  یک دهم لیتر بر ثانیه  بر متر مربع از سطح افقی هر فضا باشد.
ج-سیستم تعویض هوای مکانیکی این فضاها باید وقتی کار کند که رطوبت نسبی آن از 60 درصد بیشتر باشد. وقتی  رطوبت نسبی گمتر از 60 درصد باشد تعویض هوای مکانیکی لازم نیست.